شناسایی تأثیر فنّاوری اطلاعات بر آموزش عالی با رویکرد آینده پژوهی

امروزه آموزش عالی نقش مهمی در تولید دانش و درونی کردن هنجارها دارد. آموزش عالی با تربیت نیروی متخصص، انجام تحقیقات، نوآوری و خلاقیت برای حل مسائل و انتقال دانش علمی و فنّاوری به کشور نقش مهمی در جامعه دارد. از سوی دیگر تغییرات حوزه فنّاوری اطلاعات بر تمامی عرصه های زندگی فردی و اجتماعی بشر اثر گذار است و آموزش عالی به عنوان یکی از مهم ترین نظام های اجتماعی به دلیل نقش مهمی که در خلق و اشاعه دانش دارد، از حوزه هایی است که به شدت تحت تأثیر فنّاوری اطلاعات قرار گرفته است. آنچه بررسی این موضوع را بسیار جدی تر از قبل نشان می دهد تأثیر جدی و بلامنازع فنّاوری نه فقط به عنوان ابزاری کمک آموزشی بلکه به عنوان پیشران تغییرات در آموزش عالی و حتی دگرگون ساز نظریه های آموزشی در محیط های دانشگاهی است. پدید آمدن شیوه های جدید مانند « یادگیری الکترونیکی»، «یادگیری سیّار» و« یادگیری اجتماعی» و کاربرد مظاهر فنّاوری اطلاعات مانند رسانه های اجتماعی مجازی، رایانش ابری، وتأثیر عمیق آنها بر درک ما از آموزش، از جمله نکاتی است که بررسی نقش فنّاوری اطلاعات را در آینده آموزش عالی بسیار موجّه جلوه می-دهد. باتوجه به نکات فوق در این پژوهش هدف آن است که براساس روش های آینده پژوهی، نقش وکارکردهای فنّاوری اطلاعات در آموزش عالی ایران در افق زمانی 1404 خورشیدی شناسایی و مورد بحث قرار گیرد. بدین منظور با بررسی اسناد آینده پژوهانه، مهم ترین پیشران های فنّاوری های نو درجهان مورد بررسی قرار گرفته و سپس با توجه به مقتضیات آموزش عالی ایران وبا توجه به نظر صاحب نظران(از طریق پرسش نامه)، مهم ترین فنّاوری های شکل دهنده آموزش عالی ایران در افق چشم انداز شناسایی می شود. این عوامل سناریوهای بدیل آموزش و پژوهش کشور را شکل می دهند و ابزار مناسبی برای سیاستگذاران نظام علم و فنّاوری کشور درجهت طراحی نظام مطلوب آموزشی در افق سال 1404 است.